Konserwacja
Przygotowanie do digitalizacji wyselekcjonowanego przez bibliotekarzy materiału, pochodzącego ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej UMK, powierzono zespołowi Oddziału Konserwacji i Zabezpieczenia Zbiorów BU UMK złożonego z pięciu dyplomowanych konserwatorów i restauratorów dzieł sztuki oraz pracownika inżynieryjno-technicznego.
Badanie pH zakwaszonych papierów
Materiały, urządzenia i narzędzia konserwatorskie
Broszura przed po konserwacji
Rękopis nowożytny po konserwacji
Do projektu zakwalifikowano rękopisy średniowieczne i nowożytne, stare druki, zbiory kartograficzne: (atlasy i mapy), druki XIX i XX w., muzykalia, broszury i czasopisma. Różnorodność obiektów pod względem ich technik wykonania, stanów zachowania, rangi, niepowtarzalności, ilości zachowanych na świecie egzemplarzy powodowała, że dla zespołu konserwatorskiego z dużym doświadczeniem zawodowym i dobrą znajomością potrzeb zbiorów, zadanie było prawdziwym wyzwaniem. Opracowywano indywidualne programy prac, których celem było umożliwienie bezpiecznego wykonania kopii cyfrowej połączone z koniecznością zaspokojenia potrzeb poszczególnych zabytków. Obiekty były brudne, konstrukcje bloków uszkodzone, oprawy często nie pełniły swej funkcji bądź w ogóle się nie zachowały, druki źle się otwierały. Dla niektórych zabytków była to ostatnia chwila na ratunek (bardzo zakwaszone druki z XIX w.), dla innych okazja na spowolnienie naturalnych procesów starzenia.
W przypadku książek przeprowadzono wstępne oczyszczanie i natłuszczanie opraw oraz zabezpieczono luźne lub uszkodzone elementy, takie jak pęknięte deski i zerwane zapinki, a wewnątrz bloków wyrwane karty. Reperowano okładziny tekturowe, wykonywano ochronę bloków z brakującymi okładzinami oraz poprawiano szycie. Karty oczyszczano na sucho, niekiedy wprowadzano zabiegi mokre. Rozkładano załamania papieru i prostowano go. Reperowano karty podklejając przedarcia i uzupełniając ubytki. Dużego nakładu pracy wymagały druki, których papier był bardzo osłabiony z powodu zakwaszenia. Często proces digitalizacji, dla bezpieczeństwa obiektów, wykonywano w trakcie trwania prac konserwatorskich.
Atlas kartograficzny po konserwacji
Czasopisma w trakcie prac konserwatorskich
Zeszyty nut po konserwacji
Indywidualnego podejścia wymagały również zespoły pocztówek, nut i map, dla dobra których niejednokrotnie rozbudowywano program prac konserwatorskich. Częstym problemem były taśmy montażowe dla widokówek lub taśmy użyte do reperacji map. Przygotowane obiekty umieszczono w pudłach ochronnych i teczkach wykonanych specjalnie dla nich przez introligatorów zatrudnionych w Oddziale.
Rękopis średniowieczny po konserwacji
Konserwatorzy wykorzystali swoją wiedzę oraz bogaty zasób metod i specjalistycznych materiałów, by wykonane prace w sposób znaczący poprawiły stan zachowania i kondycję zbiorów. Trafiły one na strony KPBC i do wolnego Internetu zgodnie z założeniami projektu, dzięki czemu, również w tej postaci, zostaną zachowane dla przyszłych pokoleń. Kopia cyfrowa jest bowiem jedną z form ochrony zbiorów, rozszerzającą jednocześnie dostępność materiału badawczego. Należy pamiętać jednak, że jej wykonanie nie zwalnia opiekunów zbiorów i konserwatorów z odpowiedzialności za zachowanie oryginałów. Wykonane w projekcie prace konserwatorskie wpisują się w ten obowiązek.