„De revolutionibus” Mikołaja Kopernika (1543) w bibliotekach polskich

Pozycje

• 
  Autograf di Niccolò Copernico, raccolti ed ordinati dal Arturo Wolynski

  To niewielkich rozmiarów wydawnictwo obejmuje obok innych tekstów Kopernika także kilka kart pierwszej księgi „De revolutionibus” – faksymile rękopisu oraz równoległy drukowany tekst w języku łacińskim. Książka ta została wydana przez Artura Wołyńskiego (1844–1893), polskiego historyka emigracyjnego, który był członkiem Polskiej Agencji Dyplomatycznej we Florencji i w Rzymie. Założył on Muzeum Mikołaja Kopernika przy Uniwersytecie Rzymskim.
• 
  De revolutionibus orbium caelestium

  Publikacja zawiera przedmowę i jedenaście rozdziałów pierwszej księgi „De revolutionibus”. Obok tekstu łacińskiego jest tu także tłumaczenie na język włoski. Wydawnictwo to zostało oparte o przekład francuski „De revolutionibus” z 1934 r.
• 
  De revolutionibus orbium coelestium, libri V

  Biblioflskie wydanie „De revolutionibus” wzorowane na egzemplarzu pierwszego wydania przechowywanego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu, opublikowane przez toruńskie Wydawnictwo Młotkowski. Faksymile posiada elegancką oprawę, która jest kopią oprawy oryginalnego egzemplarza „De revolutionibus”. Oprawa oryginalnego egzemplarza została wykonana przez królewieckiego introligatora Kaspara Anglera. Na górnej okładzinie poza zdobieniami florystycznymi oraz figuralnymi Angler wytłoczył także skrócony tytuł pracy oraz imię i nazwisko autora.
• 
  Göksel kürelerin devinimleri üzerine, Latince aslından ceviren: C. Çengiz Çevik

  Pierwszy turecki przekład „De revolutionibus” opublikowany w 2010 r.; ukazał się w serii dzieł klasyków. Publikacja z 2020 r. jest już trzecim wydaniem dzieła Kopernika w języku tureckim.
• 
  Khagoliy pindo ke parikraman

  Przekład „De revolutionibus” z okazji 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika na język hindi (urzędowy język Republiki Indii).
• 
  Nicolai Copernici Thorunensis de revolutionibus orbium caelestium libri VI

  Francuska edycja faksymilowa została wykonana na podstawie pierwszego, norymberskiego wydania „De revolutionibus” z 1543 r.
• 
  Nicolai Copernici Thorunensis de revolutionibus orbium coelestium libri VI. Ex autoris autographo recudi curavit Societas Copernicana Thorunensis. Accedit Georgii Ioachimi Rhetici de libris revolutionum narratio prima

  Piąte, pełne wydanie „De revolutionibus” ukazało się w Toruniu w 400-setną rocznicę urodzin Kopernika dzięki pracy niemieckich uczonych. Edycja ta została przygotowana przez Maximiliana Curtzego; wydana przez niemieckie towarzystwo naukowe działające w Toruniu – Coppernicus Verein für Wissenschaft und Kunst.
• 
  Nicolai Copernici Torunensis de revolutionibus orbium coelestium libri sex. Accedit G. Ioachimi Rhetici narratio prima, cum Copernici nonnullis scriptis minoribus nunc primum collectis, ejusque vita. Mikołaja Kopernika Toruńczyka o obrotach ciał niebieskich ksiąg sześć…

  Edycja warszawska jest czwartym w kolejności chronologicznej wydaniem „De revolutionibus”. Jest to zarazem pierwsze dwujęzyczne wydanie „O obrotach” w języku oryginału, czyli po łacinie oraz tłumaczenie traktatu Kopernika na język narodowy – polski. Praca została wydana przez dyrektora Obserwatorium Astronomicznego w Warszawie – Jana Baranowskiego (1800–1879), profesora astronomii w Szkole Głównej w latach 1862–1869.
• 
  Nicolas Copernic, Des Révolutions des Orbes Céleste

  Tomik zawiera przedmowę i jedenaście rozdziałów pierwszej księgi „De revolutionibus”. Obok tekstu łacińskiego jest tu także tłumaczenie na język francuski.
• 
  Nicolas Copernico, Revoluciones de las orbitas celestes, traducción al castellano

  Pierwszy przekład „De revolutionibus” na język hiszpański w tłumaczeniu Manuela Tagüeňa Lacorte i Carlosa Moreno Caňadas.
• 
  Nicolaus Coppernicus aus Thorn, Über die Kreisbewegungen der Weltkörper, übersetzt und mit Anmerkungen von Carl Ludolf Menzzer

  Drugie, pełne wydanie „De revolutionibus” w języku niemieckim. Tłumaczenia dokonał C. L. Menzzer, profesor gimnazjalny w Halberstadt i astronom z wykształcenia. Przekład ten, zawierający niemało błędów, jest jednak dziś wysoko oceniany za merytoryczną spoistość i poprawność treści tekstu.
• 
  O kretanju nebeskih sfera, preveo s engleskog Vladimir Jevtić

  Przekład „De revolutionibus” na język serbski. Cechą charakterystyczną języka serbskiego jest stosowanie dwóch form zapisu, zarówno cyrylicą, jak i alfabetem łacińskim. Tłumaczenie dzieła Kopernika zostało zapisane alfabetem łacińskim.
• 
  O obězích nebeských sfér

  Przekład pierwszej księgi „De revolutionibus” na język czeski. Przekład opracowany przez Zdenka Horskýego z okazji 500-lecia urodzin Kopernika, opublikowany w późniejszym czasie. Czeskie tłumaczenie zostało wykorzystane w tłumaczeniu „De revolutionibus” na język słowacki (Bratysława 1974). W 2016 r. opublikowano poprawione tłumaczenie pierwszej księgi w przekładzie Zdenka Horskýego.
• 
  O obrotach

  Nowy przekład „De revolutionibus” na język polski ukazał się jako tom II serii „Mikołaj Kopernik Dzieła wszystkie”, opublikowany przez Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Przekład: Mieczysław Brożek, Stefan Oświecimski, komentarz: Aleksander Birkenmajer, Jerzy Dobrzycki, redaktor tomu: Jerzy Dobrzycki. Przekład na język angielski wydany przez Państwowe Wydawnictwo Naukowe, w tłumaczeniu amerykańskiego historyka astronomii Edwarda Rosena ukazał się jako tom II serii „Nicholas Copernicus Complete Works”.
• 
  O revolucijah nebesnih sfer. Prva knjiga (De revolutionibus orbium coelestium. Liber primus),

  Przekład na język słoweński przedmowy oraz jedenastu pierwszych rozdziałów księgi pierwszej „De revolutionibus”. Równolegle zamieszczony jest tekst łaciński tej części pracy Kopernika. Przekład ten zaopatrzony jest w obszerny komentarz tłumacza.
• 
  O vraščenijach nebesnych sfer : malyj kommentarij : poslanie protiv Vernera : Upsal’skaja zapis’

  Pierwszy przekład „De revolutionibus” na język rosyjski w opracowaniu Ivana N. Vesolovskiego. Wolumin obok „De revolutionibus” zawiera także inne pisma astronomiczne Mikołaja Kopernika. Ukazał się on w serii Klasycy nauki Akademii Nauk ZSRR.
• 
  Obehy nebeskỳch sfér

  Przekład „De revolutionibus” na język słowacki. Tłumaczenie zostało opracowane na podstawie łacińskiej edycji dzieła Kopernika wydanej w Monachium w 1949 r. Przedmowy oraz księgi 1, 2 i 5 najpierw zostały przełożone na język czeski, a następnie dopiero na język słowacki, natomiast pozostałe księgi zostały przetłumaczone bezpośrednio z łaciny na język słowacki. [preklad Zdenĕk Horskỳ, Michal Kušik, Július Sopko, Augustín Valentovič, Dobroslava Vaculíková]
• 
  On the Revolutions of the Heavenly Spheres

  Drugi pełny przekład „De revolutionibus” na język angielski.
• 
  On the Revolutions of the Heavenly Spheres, translated by Charles Glenn Wallis

  Pierwsze tłumaczenie „De revolutionibus” na język angielski ukazało się już w 1576 r. Był to przekład kilku rozdziałów pierwszej księgi, które znalazły się w pracy Thomasa Diggesa „A perft description of the caelestial orbes…”, która z kolei ukazała się jako dodatek do wznowienia pracy ojca Thomasa – Leonarda Diggesa „A prognostication euerlastinge of right good effect”. Niestety, druk ten nie jest dostępny w żadnej z polskich bibliotek. Pierwsze pełne tłumaczenie dzieła Kopernika na język angielski ukazało się w 1939 r. Było to jednak wydanie wykonane techniką powielania, opublikowane w niskim nakładzie. Drukiem tłumaczenie to ukazało się dopiero w 1955 r. w serii „Great Books of the Western World”, wydawanej pod redakcją Maynarda Hutchinsa przez Encyclopaedia Britannica przy współpracy Uniwersytetu w Chicago.
• 
  The Manuscript of Nicholas Copernicus’ „On the Revolution”. Facsimile

  Oryginalny rękopis „De revolutionibus” Mikołaja Kopernika przechowywany jest dziś w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie. W 1972 r. Państwowe Wydawnictwo Naukowe wydało faksymile tego rękopisu z komentarzem w języku angielskim. Faksymile to ukazało się jako tom I serii: „Nicholas Copernicus Complete Works”. Równolegle, w tym samym roku ukazało się także faksymile rękopisu „De revolutionibus” z komentarzem w języku polskim jako tom I serii „Mikołaj Kopernik Dzieła wszystkie”.
• 
  Tianti yunxing lun

  Kolejne wydanie przekładu „De revolutionibus” na język chiński. Wydawnictwo wzbogacone ilustracjami. Ukazało się w serii Ilustrowane arcydzieła wielkich myślicieli.
• 
  Wybór pism w przekładzie polskim

  Przekład na język polski w opracowaniu Ludwika Birkenmajera. Przekład obejmuje tylko większą część księgi pierwszej oraz tytuły i wstępy ksiąg kolejnych „De revolutionibus”. Prezentowany na wystawie egzemplarz stanowi drugie, rozszerzone wydanie (pierwsze wydanie ukazało się w Krakowie w 1920 r.).